دلیل انجام گودبرداری
چرا گودبرداری انجام می دهیم؟
گودبرداری در یک تعریف کلی ، در مناطق باز ، یعنی پایین رفتن از سطح زمین و در مناطق مسکونی ، یعنی پایین رفتن از زیر تراز پی خانه های همجوار.
بنا به تعریف مهندسی نیز، به هرگونه حفاری و خاکبرداری در تراز پایین تر از سطح زمین یا تراز پایین تر از زیر پی ساختمان مجاور گودبرداری گفته می شود یا به عبارت دیگر به هرگونه حفاری و خاکبرداری در تراز پایین تر از سطح زمین یا تراز پایین تر از زیر پی ساختمان مجاور گودبرداری گفته می شود
امروزه به دلیل افزایش روز افزون احداث سازه های بلند و نیاز به پارکینگ در طبقات پایین تر از سطح زمین در این ساختمان ها ، تعداد گودبرداری ها به خصوص گود برداری های عمیق و نیمه عمیق رو به افزایش است.
انواع گودبرداری
گودبرداری بر اساس نوع منطقه دو نوع است:
در مناطق باز ، یعنی پایین رفتن از سطح زمین
در مناطق مسکونی ، یعنی پایین رفتن از زیر تراز پی خانه های همجوار
گودها به دو گروه کلی تقسیم میشوند
حفاظت شده یا مهاربندی شده
حفاظت نشده یا مهاربندی نشده
باید توجه داشت در گودبرداریهای حفاظت نشده پایداری شیبها یا جدارههای قائم گودبرداریها، صرفاً توسط شرایط مکانیکی خاک تامین میشوند.
خطرات موجود در حفاری و گودبرداری
ریزش دیوارهها و سقوط آوار ( مهمترین و پر ریسكترین خطر در محیطهای حفاری و گودبرداری است)
خفگی ناشی از كمبود اكسیژن
خطرات ناشی از برخورد و ایجاد صدمات به تاسیسات زیر زمینی همانند گاز، برق ،آب و …
مسمومیت ناشی از استنشاق بخارات و گازهای سمی
سقوط از ارتفاع
اهداف اصلی ایمن سازی گودبرداری
حفظ جان انسان های داخل و خارج از گود
حفظ اموال داخل و خارج از گود
فراهم آوردن شرایط ایمن و مطمئن برای اجرای كار
علت انجام عملیات گودبرداری چیست؟
امروزه به دلیل افزایش روز افزون احداث سازه های بلند و نیاز به پارکینگ در طبقات پایین تر از سطح زمین در این ساختمان ها ، تعداد گود برداری ها به خصوص گود برداری های عمیق و نیمه عمیق رو به افزایش است.
گودبرداری به چند منظور انجام میشود، که از دلایل اصلی آن میتوان به رسیدن عمق و خاک سفت (خاک بکر) اشاره کرد، همچنین گودبرداری در زمین های انجام می شود که باید تمام یا قسمتی از ساختمان پایین تر از سطح طبیعی زمین احداث شود که گاهی ممکن است عمق گودبرداری بنابر جنس زمین به چندین متر برسد .
قبل از گودبرداری باید به مطالب زیر توجه کرد :
ـ اگر عمق خاک برداری بیش از ۱۲۰ سانتی متر باشد باید دیوارهای مجاور را مستحکم.کرد.
ـ برای جلو گیری از بروز خطرها نظیر پرتاب سنگ و سقوط آزاد و … باید اطراف محل اطراف محل حفاری راحصارکشی کرد.
ـ در گود هایی که عمق آنها بیش از ۱ متر است نباید کارگر در محل کار به تنهایی کارکند .
ـ هنگامی که گود برداری در مجاورت خطوط راه آهن و بزرگراهها یا مراکزی که تولید ارتعاش می کنند انجام گیرد، باید تدابیر احتیاطی برای جلوگیری از ریزش به عمل آید.
ـ مصا لح حاصل از گو دبرداری نباید در پیاده رو ها انباشته شوند .
ـ معابر عمومی مجاور گودبرداری باید دارای نرده و حفاظ مطمئنی باشند .
ـ درحفاری های عمیق باید هنگام روز از پرچم قرمز و شب ها به وسیله چراغ های خطر عابرین و رانندگان را متوجه ساخت.
- هشدارهای كافی در خصوص خطرات ناشی از تخریب به ساكنین ساختمانهای مجاور داده شود و تمهیدات لازم درخصوص عدم سكونت در فواصل نزدیك مرز گودبرداری را بر ایشان فراهم نمود.
- حتی المقدور مكان دیگری را برای سكونت ساكنین ساختمانهای مجاور پیش بینی و آنجا را خالی از سكنه نمود. همچنین لوازم و وسایل ارزشمند و سنگین را تخلیه یا به قسمتهای دیگر ساختمان كه فاصله كافی از مرز گودبرداری دارد منتقل شود.
- با كسب مجوز از مراجع ذیربط تابلوهای هشدار دهنده لازم برای عدم عبور عابرین و عدم پارك یا عبور خودرو در اطراف محوطه گودبرداری را در مكانهای مناسب نصب كرد.
- در ساختمانهای مجاور بررسیهای لازم در خصوص احتمال نشست، ایجاد ترك، حركت دیوارهای مرزی، تغییرشكل چارچوب درها و پنجرهها و یا ریزش سقف به عمل آید و در صورت نیاز دیوارهای جدید از سمت داخل ساختمان در كنار دیوار مرزی، مقاوم سازی دیوار از طریق اجرای دیوار بتن مسلح و پلاستر سیمانی، اجرای دیوار پركننده در بازشوهای دیوار مرزی، بندكشی دیوارهای مرزی و نصب شمعهای مناسب زیر تیرهای سقف در مكانهای مناسب در داخل ساختمان مجاور به اجرا در آید.
- قبل از انجام گودبرداری باید حتی المقدور تمامی چاههای فاضلاب واقع در ساختمانهای مجاور شناسایی شود. چنانچه فاصله چاههای موجود از مرز گودبرداری كمتر از عمق نهایی گودبرداری است و تراز آب چاهها بالاتر از تراز نهایی كف گودبرداری است، نسبت به تخلیه چاه و جلوگیری از ریختن مجدد آب به درون آنها اقدام نمود. چاههای فاضلاب واقع دراین فاصله باید با مصالح مناسب پر و در فاصله دورتر چاههای جدید حفر و مسیر لولههای فاضلاب منتهی به چاههای پر شده مسدود و سیستم جدید انتقال فاضلاب اجرا و فاضلاب به چاههای جدید منتقل شود.
- باغچههای ساختمان مجاور شناسایی و راهكار مناسب برای جلوگیری از آبیاری غرقابی آنها پیدا شود.
- كانالها، جداول، آبروها و تأسیسات انتقال آب و فاضلاب كنار معابر مجاور گودبرداری شناسایی و چنانچه احتمال ریزش آب به درون دیوار گودبرداری وجود دارد با ایجاد عایق مناسب آب بند شوند.