روش محاسبه ی عمق گودبرداری
اولین کار جهت شروع ساختمان سازی، گودبرداری است. برای ساخت ساختمان باید ابتدا محل ساخت را گودبرداری کرد و زیرساخت مناسب ساختمان را پیاده سازی کرد. گودبرداری یکی از مراحل اصلی ساخت ساختمان است.
حداکثر عمق مورد نیاز برای گود برداری تا روی پی است. به علاوه چند سانتی متر بیشتر برای فرش کف و عبور لوله‌ها (در حدود ۲۰ سانتیمتر که ۶ سانتیمتر برای فرش کف و ۱۴ سانتیمتر برای عبور لوله‌ها). در این صورت لازم است محل پی‌های نقطه‌ای یا پی‌های نواری و شناژ‌ها را با دست خاک برداری نمود. ولی بهتر است که گود برداری را تا زیر سطح پی‌ها ادامه بدهند زیرا در این صورت برای قالب بندی پی‌ها آزادی عمل بیشتری دارند.
در نتیجه پی‌های ما تمیزتر و درست‌تر خواهد بود. خاک حاصل از چاه کنی و نخاله‌های ساختمانی را در فضای ایجاد شده بین پی‌ها ریخته که این مطلب از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است زیرا معمولاً، در موقع گود برداری کار با ماشین صورت می‌گیرد که برای خارج نمودن نخاله‌ها و خاک حاصل از محیط کارگاه لازم است که از وسایل دستی استفاده نمایند که این امر مستلزم هزینه بیشتری نسبت به کار با ماشین است.
البته در مورد پی‌های نواری این کار عملی نیست. زیرا معمولاً پی سازی در پی‌های نواری با شفته آهک است که بدون قالب بندی بوده و شفته در محل پی‌های حفره شده ریخته می‌شود در این صورت در ساختمان‌های که با پی نواری ساخته می‌شود اگر به گود برداری نیاز باشد گود برداری را تا روی پی ادامه می‌دهند.
هنگام گودبرداری باید نکات فنی و ایمنی به درستی رعایت شود تا باعث بروز حادثه نشود. جهت محاسبه عمق گودبرداری باید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید.
مرحله اول
برای شروع کار، بهترین منبع نقشه‌های طراحی شده توسط مهندسین عمران و معماری ساختمان است که به تایید گروه کنترل و بخشهای تخصصی مربوطه رسیده باشد. برای این کار (محاسبه عمق گودبرداری)، ابتدا عمق یا ضخامت پی ساختمان را استخراج می‌نماییم.
مرحله دوم
محاسبه اختلاف سطح بین سطح طبقه همکف و صفحه ستون می‌باشد، که به ارتفاع کف سازی معروف است. معمولاً این ارتفاع بین ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر در نظر گرفته می‌شود. در آینده از این فضا میتوان جهت لوله کشی فاضلاب اصلی با شیبی معین اقدام نمود.
مرحله سوم
پس از انجام عملیات خاکبرداری و گودبرداری، باید خاک را برای اجرای عملیات پی، آماده سازی کنیم. برای این کار روی خاک حداقل ۱۰ سانتی متر بتن با مقدار سیمان کم می‌ریزند و سپس روی آن را با وسایل کارگاهی مثل ماله صاف می‌کنیم. سپس آن را برای بتن ریزی نهایی پی، آماده می‌نمایند. بتن با مقدار سیمان کم به بتن مگر معروف است.
مرحله نهایی محاسبه عمق گودبرداری
عمق گودبرداری کل عبارت است از مجموع ضخامت شالوده، کف سازی و بتن مگر (به ضخامت ۱۰ سانتی متر). لازم بذکر است، در صورتیکه ساختمان داری زیرزمین باشد، این عمق نیز به عمق گودبرداری محاسبه شده اضافه می‌گردد.
محاسبه عمق گودبرداری یک کار تخصصی است و مهندس ناظر میبایست در هنگام گودبرداری خواص فیزیکی خاک را در محل گودبرداری بررسی کند. به این صورت که پس از اتمام گودبرداری، میزان نرمی زمین را آزمایش نماید. اگر زمین به راحتی با بیل یا فشار پا کنده می‌شود، این عمق مناسب نبوده و میبایست عمق گودبرداری را تا رسیدن به زمین سخت و فشرده ادامه داد.
برای محاسبه اول باید روی نقشه نگاه کنید و عمق (ضخامت) شالوده رو یادداشت کنید بعد ببینید روی نقشه(معمولا در قسمت ستونها) اختلاف ارتفاع بین روی صفحه ستون و تراز طبقه همکف چقدره (به این اختلاف ” ارتفاع کف سازی” گفته میشه که معمولا حدود 30 الی 40 سانتیمتره ..یکی از کاربردهای کف سازی برای انتقال لوله فاضلاب اصلی با شیب از این ناحیه است.خوب حالا عمق گودبرداری لازم رو به این طریق بدست بیارین
عمق گودبرداری لازم = ضخامت شالوده +10 سانتیمتر (بتن مگر) +ضخامت کف سازی
توجه داشته باشید که اگر ساختمان دارای زیرزمین باشد باید عمق زیرزمین هم اضافه شود.اما همین کافی نیست شما باید به عنوان ناظر در روز گودبرداری حضور داشته باشین و بعد از کندن این عمق لازم توسط لودر یا بیل مکانیکی زمین رو در اون عمق تست کنید ..به این ترتیب که به یک کارگر بگویید با بیل و با فشار پا سعی کند زمین کف گود را بکند اگر کارگر نتوانست این کار را انجام دهد یعنی زمین مناسب است اما اگر زمین با این روش کنده شد (یعنی مقاومت زمین کافی نیست و پا بیلی است) باید عمق گودبرداری را افزایش دهید تا به زمین با مقاومت کافی برسید و این اضافه گودبرداری را با سنگ چینی (سنگ لاشه+ملات ماسه سیمان) پر کنید.